Het proeflapje

Waarom zou je een proeflapje maken?

Je hebt wol gekocht, een patroon en wilt dolgraag aan de slag. Maar dan staat er in je patroon de gevreesde woorden: maak een proeflapje.

Daar heb je helemaal geen zin in, want je wilt meteen aan de slag met je project. Maar toch is het wel verstandig. Niet iedereen breit namelijk even strak. Niet elk garen gedraagt zich hetzelfde. En een paar steken verschil maakt niet uit, toch?

Maar als je op elke centimeter twee steken minder hebt dan het patroon aangeeft, dan heb je op een omvang van 100cm toch al gauw 10 steken 20 steken te weinig. En dat is best veel. Dan past je breiwerk toch niet zo goed al je van tevoren verwacht had. En dat zou toch zonde zijn van al je werk. Dus: toch maar doen, dat proeflapje. 

Hoe maak ik een proeflapje?

En proeflapje meet meestal 10 x 10 cm. Stel, het patroon zegt: “10x10cm is 19 steken bij 26 rijen”. Veel mensen zetten dan 19 steken op en beginnen te breien. Het lapje wordt dan precies goed (lucky you!), kleiner dan 10cm, of juist groter. Maar dat zegt eigenlijk niet genoeg.

Het beste is om ruim meer steken op te zetten zodat je lapje zeker weten die 10 cm haalt. In het voorbeeld van hierboven zet je bijvoorbeeld 30 steken op, en dan begin je te breien tot je een vierkante lap hebt die iets groter is dan 10 x 10 cm. Volg hierbij de instructies in het patroon, meestal moet je de proeflap breien in de steek die ook in het patroon gebruikt gaat worden. Dat staat erbij vermeld. Hecht het lapje af als het lapje ongeveer vierkant is.

Was het lapje (met wolwasmiddel), druk er voorzichtig het vocht uit en block hem (speld hem vast en laat hem drogen). Dit klinkt als een heel irritante stap, maar het is wel de meest betrouwbare manier om iets te krijgen wat het meest op het eindresultaat gaat lijken (want als het goed is ga je dat ook wassen en blocken). 

Als het lapje droog is, kun je de boel gaan beoordelen. Leg een liniaal midden op het lapje en tel de steken tussen de 0 en 10 cm (de v-tjes). Heb je er (in ons voorbeeld) 19, dat zit je precies goed met je naald en je draadspanning. Hoera, je kunt aan je project gaan beginnen. Wijkt het af, dan moet je even gaan nadenken. 

Wat als ik meer of minder steken heb dan de steekproef vraagt?

– Heb je minder steken dan gevraagd in de 10cm? Je maakt dan grotere steken dan nodig is. Ga een halve of hele naaldmaat omlaag.  Dit is een kwestie van uitproberen, je moet dus weer een proeflapje maken. 

– Heb je meer steken in de 10cm? Je maakt dan te kleine steken en moet dus een halve of hele naaldmaat omhoog.

Probeer nog een lapje met de nieuwe naaldmaat. Klopt het? Dan kan je eindelijk lekker aan de slag met je project!

Voorbeeld

In de foto hieronder: ik tel 23,5 steken tussen de 0 en 10cm. Volgens de beschrijving zou ik 24 steken moeten hebben, op naald 3,5mm. Ik wijk hier dus 0,5 steek af van de opgegeven steekverhouding. Als ik uit ga van een truitje met een omvang van 100cm, dan kom je op elke 10cm dus 0,5 steek tekort. Dat is in totaal 5 steken. In dit voorbeeld zijn 5 steken. Dat valt nog wel mee, maar als je veel meer gaat afwijken, krijg je veel meer steken verschil met het beoogde eindresultaat. Dus dan kan je beter even kijken of het beter gaat met een halve (of zelfs een kwart) maat kleiner.